مرتضی ادب
شانزدهمین تولیدکننده و هجدهمین مصرف کننده برق جهان است اما به دلایل مختلف، همچنان صنعت برق آن، وضعیت نامساعدی را سپری می کند تا جایی که دسترسی به برق به یکی از چالش های فضای کسب وکار تبدیل شده است.
ضمن اینکه بررسی ها نشان می دهد این صنعت در آینده نیز با کسری بودجه هزینه ای و سرمایه ای کار را سخت تر نیز مواجه خواهد شد که احتمالا می کند.
خشکسالی و غیرممکن شدن استفاده از برخی نیروگاه های برق آبی، افزایش دما و بالا رفتن مصرف برق و دلایلی مانند ورود زودهنگام چاه های کشاورزی به بازار تقاضای برق به دلیل گرمای هوا و نیاز به آب بیشتر در مزارع و پدیده استخراج رمزارزها دلایلی هستند که باعث افزایش شدید مصرف برق و بر هم خوردن تراز تولید و مصرف برق شده اند.
افزایش قیمت تمام شده، افت بازدهی و افزایش هدررفت محصول و رشد ضایعات، کاهش کیفیت و طولانی تر شدن زمان تحویل همگی مواردی هستند که با قطع برق برای واحد تولیدی ایجاد می شوند.
از همه مهم تر، مصرف کننده نهایی است که هزینه این رخدادها را با افزایش قیمت پرداخت خواهد کرد.
به عنوان مثال، کارخانه مجبور است دستمزد پرداخت کند؛ اما به دلیل نداشتن برق تعطیل شده و تولید ندارد.
صنعت برق ایران به عنوان یک صنعت زیرساختی، با چالش های متعددی روبرو بوده که برخی از آنها صورتی مزمن به خود گرفته است و استمرار آنها موجب شده تا دسترسی به برق به یکی از چالش های فضای کسب وکار ایران تبدیل شود و جایگاه ایران در رتبه بندی محیط کسب وکار را با تغییر مواجه کند.
اصلاحات ساختاری مکرر و خصوصی سازی ناکارآمد، اتلاف بالا و بهره وری پایین در بخش های تولید، انتقال و توزیع، تداوم کسری بودجه و انباشت بدهی وزارت نیرو و رشد چشمگیر مصرف خانگی برق به ویژه در روزهای گرم سال، شماری از مهم ترین مسائل صنعت برق در سالیان اخیر بوده که یکی از علل نمود و تداوم آنها، نابسامانی های موجود در اقتصاد صنعت برق کشور است و تبیین آن نیازمند تجزیه وتحلیل جریان مالی این صنعت با توجه به عملکرد بودجه وزارت نیرو است.
مرکز پژوهش های مجلس در گزارش بررسی مسائل کلیدی و مشکلات مالی صنعت برق و اصلاحات مورد نیاز« با نگاهی به سند بودجه سنواتی وزارت نیرو و شرکت های تابعه آن - که نشان دهنده برنامه مالی دولت در بخش انرژی است – به بررسی سیاست و رفتار دولت در حوزه برق و انرژی و نحوه اداره این حوزه پرداخته است.
بازوی پژوهشی مجلس در این گزارش تلاش کرده است با ارائه چارچوب مفهومی از صنعت برق کشور، ضمن بررسی و تحلیل اقتصاد برق و عوامل مؤثر بر آن، به تبیین چالش ها و مسائل کلیدی صنعت برق ایران پرداخته و درنهایت پیشنهادهای مشخص و کاربردی به منظور بهبود شرایط و سیاست گذاری ارائه کند.
طبق آمارهای گزارش شده، مصرف سرانه برق در ایران 2639.12 کیلووات ساعت بوده از این منظر رتبه 92 را در بین کشورهای جهان به خود اختصاص داده است.
مقایسه جایگاه مصرف برق و سرانه مصرف برق در ایران با دیگر کشورها نشان می دهد که ساختار اقتصادی کشور هنوز صنعتی نشده و نفوذ فناوری و صنعتی شدن عمق کمی دارد.
از جنبه دیگر این موضوع منعکس کننده تنوع سبد انرژی خانوارها و استفاده آنها از منابع مختلفی انرژی برای گرمایش و سرمایش است.
«روزنامه اخبار صنعت - 23 آبان 1402»
[/sect id=[file]] |