سه دستاورد توسعه رمزپول در اقتصاد ملی

معاون سیاستگذاری پولی بانک مرکزی مطر ح کرد؛  

 

 

 

 

بانک مرکزی با توسعه پول دیجیتال بانک مرکزی، می تواند نسبت به اعمال سیاست های پولی به صورت موثرتری اقدام کند.

 

 

 

 

 

محمد شیریجیان؛ معاون سیاســت گذاری پولی بانک مرکزی با بیان اینکه توسعه پول های دیجیتال به ارتقای اثربخشی و کیفیت اعمال سیاست های پولی بانک مرکزی کمک کند، یادآور شــد: یکی از مهم ترین طرقی که بانک مرکزی با استفاده از آن نسبت به مدیریت تورم و بازار های مختلف اقدام می کند، از طریق ابزار ســرعت گردش نقدینگی است.

 

به عنوان نمونه بانک مرکزی با توســعه ابزاری مانند پــول دیجیتال بانک مرکزی، باتوجه به اشراف و مدیریت متمرکز که بر این ابزار دارد، می تواند نسبت به اعمال سیاســت های پولی خود به صورت موثرتری اقدام کند.

 

شیریجیان با اشــاره به اینکه کشور ما در زمینــه ابعاد فنی توســعه رمزارز ها و به ویژه توسعه پول های دیجیتال بانک های مرکزی، دستاورد های خوبی داشته است، تصریح کرد: پول های دیجیتال بانک های مرکزی بنحوی بدل این نهاد ها به رمزارز ها به حساب می آید و ایران نیز جز معدود کشور های پیشرو در این حوزه است؛ لذا در حال حاضر طراحی، توسعه و برنامه ریزی در ایــن باره در بانک مرکزی انجام شــده است و هم اکنون نیز ابزار مذکور از مرحله آزمایشی مقدماتی عبور کرده و وارد فاز عملیاتی آزمایشــی در سطح شبکه بانکی کشور شده است.

 

 

چالش های توسعه رمز پول

 

وی با بیان اینکه بزرگ ترین چالش پیش روی بانــک مرکزی در توســعه رمز پول ها از جملــه پول دیجیتال بانــک مرکزی آثار و دلالت های سیاستی این نوع پول بر نظام های پولی، اعتباری، بانکــی و نظام های پرداخت کشور است.

 

مقام سیاســت گذار پولی ضمن اشاره به ســه مأموریت اصلی بانک هــای مرکزی در عرصــه ثبات پولــی، ثبات مالــی و مدیریت نظام پرداخــت، عنوان کــرد: در زمینه ثبات پولی هــدف اصلی حداقل نمودن فاصله تورم واقعی نسبت به تورم هدف گذاری شده است.

 

برای تحقق این امر نیز بانک های مرکزی از مجموعه ای از ابزار های سیاست پولی متعارف و غیرمتعارف استفاده می کنند.

 

شیریجیان ادامه داد: حال باید این ملاحظه را در نظــر گرفت کــه با توســعه پول های دیجیتال چه شرایط و موضوعیتی درخصوص اســتفاده از این ابزار ها همچــون نرخ ذخیره قانونی، نرخ بهره یــا عملیات بازار باز در اجرا و تحقق اهداف سیاســت گذاری پولی حادث می شود.

 

 

توسعه رمز پول بسترساز بهبود کیفیت اعمال سیاست های پولی

 

معاون سیاست گذاری پولی بانک مرکزی با بیان اینکه توسعه این ابزارها، از طرف دیگر منجر بــه ارتقاء اثربخشــی و کیفیت اعمال سیاســت های پولی بانک مرکزی می شــود.

 

یادآور شــد: یکــی از مهم تریــن کانال هایی که بانک مرکزی با اســتفاده از آن نسبت به مدیریت تــورم اقدام می کند، از طریق کنترل ســرعت گردش نقدینگی اســت.

 

با توســعه ابــزاری مانند پول دیجیتــال بانک مرکزی، باتوجه به اشراف و مدیریت متمرکز که بانک مرکزی بر این ابزار دارد، می تواند نســبت به اعمال سیاست های پولی خود با تنظیم سرعت گــردش نقدینگــی در بخش هــای مختلف اقتصادی به صورت موثرتری اقدام کند.

 

 

رمز پول ابزاری برای هدایت اعتباری به بخش های مولد

 

وی خاطرنشــان کــرد: همچنیــن بانک مرکزی با استفاده از این ابزار می تواند هدایت اعتباری شــبکه بانکی کشــور به بخش های مولد را به صــورت موثرتری انجــام دهد و ابزار هایی ایجاد کند که به واســطه آنها منابع نقدی کشور به بخش های مولد انتقال یابد.

 

شــیریجیان افزود: در عرصــه ثبات مالی نیز توســعه این ابزار تاثیر قابل توجهی بر این مقوله دارد و اساســا در صورت گســترش آن بسیاری از نسبت های نظارتی همچون نسبت کفایت ســرمایه، نسبت پوشش نقدینگی و یا نســبت مصارف به منابع که امروزه عملکرد بانکی با استفاده از آن ها مورد پایش و اعمال اقدامــات نظارتی قرار می گیــرد و یا عملیات بانکی به شــکل کنونی آن که در قالب جذب منابع و اعطاء تســهیلات می باشد دستخوش تحولات جدی خواهد شد.

 

 

اولویت بانک مرکزی در حوزه رمز پول

 

مقام مســئول بانک مرکزی تأکید کرد: در عرصه نظام های پرداخت نیز توســعه پول دیجیتال در میان فعــالان اقتصادی می تواند ملاحظــات و ظرفیت های جدیــدی را برای نظام پرداخت ایجاد کند از یک طرف موجب بهبود سرعت پرداخت و تسویه تراکنش های مالی کشــور می شــود و از یک طرف بدلیل ماهیــت آفلایــن و مبتنــی بر کیــف پول پرداخت های پــول دیجیتــال باعث کاهش فشــار و متعاقبا کاهش هزینه توسعه و تعمیر و نگهداری شــبکه آنلاین نظام های پرداخت کشور می گردد.

 

وی با اشاره به وظیفه بانک مرکزی، تمرکز این بانک را بر حوزه نظام های پرداخت دانست و گفت: در سند سیاست گذاری و تنظیم گری بانک مرکزی در حوزه رمز پول، رمز دارایی ها به سه دسته توکن های معاملاتی(Exchange Token) ، توکن های کاربردی (Token Utility)  و توکن های اوراق بهادار(Token Securitize)  تقسیم بندی شــده اند و تمرکز بانک مرکزی به عنوام مقام سیاســت گذار و ناظر در حوزه پولی و اعتباری با عنایت به سه ماموریت ذکر شده این نهاد بر دســته توکن های معاملاتی اســت که رمز پول ها نیز در این دسته تعریف می شــوند.

 

علــت این امر هــم از یک طرف ناشی از کارکرد این ابزار در پرداخت و تسویه تعاملات تجاری و متعاقبا تاثیر آن بر نظامات پولی، بانکی و پرداخت های کشــور و از طرف دیگر تمرکز درســت قانون گذار در ماده 59  قانون بانک مرکزی بر تعریف نقش مسئولیت انحصاری بانک مرکزی در عرصه ساماندهی، اعطاء مجوز و نظارت بــر نهاد ها و بازیگران این عرصه و طراحی و ابلاغ دستورالعمل های مرتبط در این خصوص می باشد.

 

 

رمز پول ابزاری برای تقویت حاکمیت پول ملی

 

وی با بیان اینکه حاکمیت با ریال مستلزم حاکمیت بر ریال و حاکمیت بر ریال نیز منوط به حاکمیت ریال اســت اســت.

 

عنوان کرد: یکــی از مهم ترین ابزار هایــی که بانک های مرکزی در اختیار سیاســت گذاران و فعالان اقتصادی کشــور قرار داده اند، نهاد پول است.

 

در صورتــی که پول گردش و جامیعت کاملی در کل اقتصاد داشته باشد؛ این امر می تواند به اثربخشی و اعمال موثر سیاست های اقتصادی کمک کند.

 

شــیریجیان با بیان اینکه هــر نوع تعامل تجاری در ســطح کلان و خرد، در چرخه ای انجام می شــود که یک حلقــه آن معاملات تجــاری و حلقــه دیگر آن معامــلات مالی است گفت: قدرت اعمال حکمرانی اقتصادی دولت ها و نظام های سیاست گذاری اقتصادی عمدتا ناظــر بر مزیت تســلط آن ها بر حلقه مالــی اســت و از این طریــق می توانند هم اشراف درستی نسبت به حجم و نوع تعاملات اقتصادی داشته باشند و هم در این خصوص متناســب با اهــداف و سیاســت های کلان اقتصادی اعمال حکمرانــی نمایند.

 

اما لازمه تحقــق مطلوب ایــن امر حاکمیــت بر پول ملی اســت که در کشور ما این مهم از طریق حاکمیت بر ریال محقق می شود.

 

برای تحقق حاکمیت بر ریال نیز می بایست بانک مرکزی به عنوان مقام سیاســت گذار پولی اشــراف کاملی به کلیه تراکنش های ریالی کشــور در هر ســه بعد مبدأ، مقصد و موضوع واقعی هر تراکنش داشته باشد.

 

معاون سیاســتگذاری پولی بانک مرکزی تأکید کــرد: برای تحقق حاکمیــت بر ریال نیز باید حاکمیت ریال تحقق پیدا کند.

 

لازمه حاکمیت ریال نیز آن است که ریال به عنوان ابزار متداول پرداخت در سبد معاملاتی مردم تعریف شــود بدین معنا کــه ریال به صورت کامل از ســه کارکرد اصلی پول یعنی ذخیره ارزش، وسیله مبادله و واحد شمارش برخوردار باشــد و برای آنکه این سه ویژگی به صورت حداکثــری برای هر واحد پــول ملی از جمله ریــال تحقق پیدا کند این امر مســتلزم حفظ ارزش ریال و کنترل تورم است تا مردم تمایل به نگهداری و اســتفاده از این واحد تسویه در تعملات تجاری و مالی خود با بکدیگر داشته باشند.

 

وی ادامه داد: پول دیجیتال بانک مرکزی، ابزاری است که بانک مرکزی با اعمال بموقع و اثربخش سیاســت های پولــی هم کنترل موثری در حفظ ارزش و جلوگیری از تحمیل تورم های قابل توجه بر آن داشــته باشــد و بدین ترتیب زمینه ســاز پذیــرش بالای آن در اســتفاده از این ابزار میــان عموم و مردم و فعالان اقتصادی شــود و در نتیجه منجر به تحقــق حداکثری حاکمیت ریــال در اقتصاد کشــور شود و هم اینکه با اشراف کامل بانک مرکــزی بر جزییات تراکنش های آن این نوع پول، حاکمیت بر ریال به معنای واقعی تحقق پیــدا کند و متعاقبا در صــورت تحقق دو امر مقبولیت عمومی نسبت به این پول و اشراف حاکمیتی کامل بر جریانات آن پول دیجیتال بانک مرکزی نســبت به ریال موجود به نحو بسیار بهتری حاکمیت با ریال را برای تصمیم گیران اقتصادی کشور فراهم می کند.

 

 

تمهیدات بانک مرکزی برای تنظیم گری در حوزه پول دیجیتال

 

معاون سیاســت گذار پولی با بیان اینکه تنظیم گری بانک مرکــزی در زمینه فعالان حوزه پول دیجیتال با تنظیم گری موسســات اعتباری متفاوت است، گفت: این امر نیازمند دستورالعمل ها و ابزار نظارتی خاص خود است.

 

در سند سیاســت گذاری و تنظیم گری بانک مرکزی در حوزه رمز پول ها نیز کارگزاران رمز پــول و نهاد های امین نیز به عنوان دو بازیگر اصلی این حوزه به رســمیت شناخته شده اند و تصریح شــده کــه برای نظــارت و تنظیم گری این نهاد ها و الزامــات عملیاتی آن نیز دستورالعمل های نظارتی خاص خود تمهید و ابلاغ خواهد شد.

 

شیریجیان با بیان اینکه مهم ترین کارکرد و مأموریت بانک مرکزی، ثبات پولی و حکمرانی پولی کشــور اســت، تصریح کــرد: زمانی که حکمرانی پولی کشــور در معــرض خطر قرار گیرد، بانک های مرکزی مجموعه ای از قواعد و اقدامات نظارتی را برای مواجهه با این موضوع در دستور کار خود قرار می دهد تا حاکمیت پول ملی و انجام حداکثری معاملات با استفاده از آن را در در کل نظــام اقتصادی محقق کنند؛ بانک مرکزی کشور ما نیز نسبت به این مهم اهتمام جدی و بموقعی دارد و طبعا جلوی هر اقدامی که منجر به غیر شفاف شدن و کم شدن استفاده از پول ملی در معاملات تجاری و اقتصادی کشور شود را می گیرد.

منبع خبر: روزنامه عصر توسعه - 21 آذر 1403

دیدگاه کاربران