حجم اقتصاد

از سال 90 تاکنون روند کلی سهم بخش کشاورزی از کل اقتصاد صعودی بوده است.

با این حال در بازه های زمانی کوتاه تر رفتار این شاخص نوسان بیشتری پیدا می کند، به طوری که این سهم از سال 99 روند نزول در پیش گرفته و در سال 1401 به سطحی نزدیک به سال 97 رسیده است.

طبق آخرین آماری از وبسایت آماری ourworldindata ؛ سرانه تولید ناخالص داخلی از سال 1960 تا 1989 صفر بوده است، اما از سال 1990 با بیش از 8  و نیم میلیون دلار بین المللی 2017 آغاز شده و به بیش از 12 و نیم میلیون دلار در سال 2020 رسیده است.

سهم کشاورزی در سال 2020 از بیش از 12 و نیم میلیون دلار تولید ناخالص داخلی ایران، 11.32 درصد بوده است.

در آمارهای اقتصادی کشورهای مختلف جهان بین سهم بخش کشاورزی و سهم بخش غذا در تولید ناخالص داخلی(GDP)  تفاوت وجود دارد.

سهم تولید ناخالص داخلی حاصل از کشاورزی تنها نشان دهنده ارزش افزوده محصولات کشاورزی (و دامداری)، جنگلداری (و شکار) و ماهیگیری به عنوان درصدی از کل تولید ناخالص داخلی است.

در کشورهای در حال توسعه این سهم به دلیل برجستگی کشاورزی در اقتصادشان می تواند بیشتر از کشورهای توسعه یافته باشد.

اما سهم بخش غذا در تولید ناخالص داخلی به طور طبیعی بیشتر از بخش کشاورزی به تنهایی است.

مفهوم گسترده تر بخش غذا نه تنها تولیدات کشاورزی اولیه بلکه صنایع مرتبط مانند فرآوری مواد غذایی، آماده سازی، توزیع و خرده فروشی را نیز در بر می گیرد.

بنابراین بخش غذا شامل فعالیت های مزرعه و صنایع و خدمات فراتر از مزرعه است.

بخش غذا سهم قابل توجهی در تولید ناخالص داخلی، اشتغال و توسعه کلی اقتصادی دارد.

به عنوان مثال، در ایالات متحده، ارزش صنایع غذایی و صنایع وابسته 53.1 هزار میلیارد دلار در سال 2023 بود که 5.6 درصد از کل تولید تقریبا ناخالص داخلی را تشکیل می دهد.

با این حال سهم محصولات کشاورزی به تنهایی حدود 0.7 درصد از تولید ناخالص داخلی ایالات متحده (معادل 191 میلیارد دلار) را تشکیل می دهد.

برزیل نیز به عنوان کشوری که کشاورزی سهم بالایی از توسعه آن را در برگرفته است، می تواند مورد بررسی قرار گیرد.

گزارشهای رسمی نشان می دهد سهم کشاورزی از تولید ناخالص داخلی برزیل حدود 5.5 درصد در سال 2009 بوده است، اما سهم بخش غذا (با احتساب رشته فعالیت های مرتبط با تولید محصولات غذایی) به 25 درصد از GDP افزایش می یابد.

تولید ناخالص داخلی یکی از شاخص های مهم اقتصادی است که از آن برای اندازه گرفتن حجم اقتصاد استفاده می شود.

این شاخص برابر با تولید کالا و خدمات در یک سال است و به تفکیک فصل و بخش های مختلف اقتصاد هم ارائه می شود.

«روزنامه اخبار صنعت - 7 آذر 1403»