حسین راغفر اقتصاددان
اخیرا مرکز پژوهش های مجلس در باره افزایش نرخ خط فقر اعلام کرده که طی یک دهه از ۱۹ درصد به بیش از ۳۰ درصد افزایش یافته و همزمان نیز یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس میزان خط فقر در تهران را ۳۰ میلیون تومان عنوان کرده است.
البته این نماینده گفته است که متاسفانه نزدیک به ۲۰ میلیون نفر در کشور در شرایط مساعدی نیستند و حدود ۳ میلیون خانواده دچار فقر مطلق هستند.
اکنون اصلی ترین دلیل این مشکلات کنونی و رشد سرسام آور خط فقر در اقتصاد کشور تورمی است که ناشی از افزایش قیمت ارز است، افزایشی که اتفاقا به دست حاکمیت انجام شده است.
ضرب المثلی وجود دارد که می گوید اگر یک بار اشتباه کردی می توان آن را به عنوان اشتباه پذیرفت، اما اگر آن را تکرار کردید دیگر انتخاب شماست و نه اشتباه، و به نظر می رسد انتخاب حاکمیت در موارد گوناگون از جمله افزایش قیمت ارز انتخاب است و نمی شود آن را اشتباه دانست و به نظر می رسد که بار ها و بار ها این راه غلط را برای تامین کسری بودجه دولت انجام داده اند که قیمت ارز و حامل های انرژی را افزایش دادند، اما هزینه های آن بر گرده طبقات محروم ماند و به تدریج طبقات متوسط فقیرتر و فقیرتر شدند و بخش شایان توجهی از طبقات فقیر به آن چه که از آن با نام «مادون طبقه» نام می برند، تبدیل شدند یعنی این ها اصلا جزو طبقه محسوب نمی شوند که هویت طبقه کارگر و پایین جامعه را داشته باشند و ما امروز در کشور شاهد این پدیده بی سابقه هستیم که یک جمعیت شایان توجهی وجود دارند که کارتن خوابند و امکان یافتن شغل را ندارند و اصلا دیگر اشتغال پذیر نیستند و برای آن ها اصلا امکان فراهم شدن فرصت های شغلی وجود ندارد و دچار مشکلات بسیار زیادی در جامعه هستند و به نظر می رسد تمامی این ها انتخاب نظام تصمیم گیری است و نمی توان این را به تنهایی اشتباه سیاست گذاری دانست.
اکنون به هر شکل هم آن چه در اقتصاد و جامعه اتفاق افتاده است و به هر دلیلی که عنوان شود، دیگر یک بحران بی سابقه در نابرابری های توزیع ثروت و درآمد و فرصت ها در جامعه است و از دید من آگاهانه به دست نظام تصمیم گیری های اساسی در کشور انتخاب شده است؛ بنابراین به نظر نمی رسد اگر بیش از ۳۴ سال است که این سیاست ها در کشور اعملا می شود و نتایج و آسیب هایش شناخته شده است، اما باز هم بر همین روش تاکید می کنند، دیگر بتوان آن را خطا و اشتباه دانست بلکه انتخاب و تصمیم است و یقین بدانید در ماه های آینده با افزایش قیمت حامل های انرژی و قیمت ارز نیز روبه رو خواهیم شد و این تصمیم و انتخاب نظام تصمیم گیری های اساسی در کشور است.
به همین دلیل هم به باور من نتایج کار آن ها طی سه دهه گذشته فقیرتر شدن بخش شایان توجهی از جمعیت کشور را در پی داشته و این مساله کماکان ادامه پیدا خواهد کرد.
یک بحران دیگر نیز همین برنامه هفتم توسعه است که آن چه که به عنوان برنامه هفتم مطرح شد و اظهار کردند هر کسی برای اصلاح آن پیشنهادی دارد آن را بیان کند، اما در نهایت آن را بدون تغییرات خاصی به مجلس فرستاده اند.
افزایش خط فقر درحال ازبین بردن طبقه متوسط است و امروز همه ما تقریبا زیرخط فقر قرار داریم.
این مسئله سبب به وجودآمدن شکاف اجتماعی می شود؛ اتفاقی که افتاده و خواهد افتاد در نهایت همین روند افزایش نارضایتی اجتماعی خواهد بود.
اکنون نیز آن چه که در کشور شاهد بودیم و هستیم همچون بحران پاییز ۱۴۰۱ چیزی جز واکنش طبیعی جامعه به همین سیاست های آسیب زا و تنش زا برای معیشت مردم و به دنبال آن برای ثبات فکری مردم و خانواده ها نبوده است.
«روزنامه تجارت - 31 خرداد 1402»
[/sect id=[file]] |