علی بیگدلی عضو اتاق بازرگانی ایران
کارشناس مسائل بین الملل پیش بینی پذیری نرخ ارز نسبت به ثبات آن اهمیت بیشتری دارد، نرخ ارز باید متناسب با تورم تغییر کند و قابل پیش بینی باشد تا تولیدکنندگان متضرر نشوند و بتوانند با همتای خارجی خود رقابت کنند.
برای موضوع ارز در کشور بیش از مفهوم ثبات، موضوع پیش بینی پذیری مطرح است به این صورت که تثبیت نرخ ارز به معنای تغییر آن در یک محدوده و دامنه مشخص است که باید میزان تغییر با نرخ تورم هماهنگ باشد.
در وهله نخست بهتر است تورم را کنترل کنیم یا آن را پایین بیاوریم و سپس با تورم تعدیل شده نرخ ارز را هم تثبیت کنیم.
پیش بینی پذیری نرخ ارز به تجار و تولیدکننده اجازه برنامه ریزی می دهد؛ سیاست جدید کشورهای عرب به ویژه امارات در موضوع جزایر سه گانه ایرانی با دخالت دادن روسیه و چین در این مسئله با هدف آزاررسانی و تحت فشار گذاشتن ایران است و علاقه چین به سرمایه گذاری کلان در حوزه انرژی و نیاز شدید روسیه به گسترش روابط با مجموعه کشورهای عربی برای خروج از انزوا در وضعیت متزلزل فعلی موجب اعلام حمایت آنها از مواضع اعراب در این باره شده است.
از همان گذشته های دور در سال 1971 میلادی که انگلستان تحت فشار آمریکا و سازمان ملل، نیروهای نظامی خود را از شرق کانال سوئز خارج کرد با مشکلاتی در منطقه مواجه شد؛ مسئله استقلال بحرین که در نهایت با رفراندوم رأی آورد و انگلستان با حکومت پهلوی به این توافق رسید که به جای بحرین، این سه جزیره متعلق به ایران باشد و این جزایر به طور رسمی ضمیمه خاک ایران شد و چون ایران در آن زمان یک قدرت منطقه ای بود تنها صدام با این اتفاق مخالفت کرد.
در آن زمان امیر شارجه و رأس الخیمه نیز مقداری نگران شده بودند که به تهران سفر کردند و در گفت و گو با شاه از ادعای پیرامون جزایر دست کشیدند.
در واقع این موضوع اساسا ارتباطی به امارات ندارد چون این کشور آن زمان وجود نداشت اما با تشکیل کشور امارات به مرکزیت دبی آنها از مدت ها قبل دو باره ادعای تعلق این جزایر به خود را مطرح کردند که قطعا به جایی نخواهد رسید.
امارات به هیچ وجه حق چنین ادعایی ندارد و اگر بنا به این نوع ادعاها باشد ایران هم باید ادعای بازگشت سرزمین های فققاز را به سرزمین مادری بکند.
در واقع سیاست امارات متحده عربی در این خصوص آزاررسانی و ایجاد چالش برای ایران است و دخیل کردن چین و روسیه، به منزله متحدان ایران، برای تحت فشار گذاشتن ایران است.
بر این اساس دولت باید قاطع و محکم در مقابل این ادعاها بایستد وگرنه ممکن است فردا روزی بر سر حوزه گازی آرش چنین کاری کنند که الان کویت و عربستان در حال این کار نیز هستند.
لذا نباید بهبود و گشایش روابط با عربستان و امارات حساسیت ما را نسبت به این ادعاها کاهش داده و این تصور را در اعراب به وجود آورد که ایران در باره حاکمیت خود بر این جزایر نرمش نشان خواهد داد.
حال اینکه چرا روسیه با وجود آگاهی از حساسیت بالای ایران نسبت به مالکیت و حاکمیت خود بر این جزایر این بیانیه را علیه تمامیت ارضی کشورمان امضا کرد، به این دلیل است که نقطه بقای روسیه در وضعیت فعلی در ارتباط گسترده با کشورهای عرب منطقه از جمله عربستان سعودی است؛ به ویژه اینکه در جریان جنگ اوکراین بین محمد بن سلمان و پوتین روابط دوستانه ای ایجاد شده و می بینیم روسیه و عربستان در زمینه نفت همراهی زیادی دارند و این از معدود نقاط مفر روسیه در این شرایط است تا نشان دهد علیرغم تحریم های آمریکا در کنج انزوا قرار نگرفته است.
لذا گسترش روابط روسیه با عربستان و امارات منافع بسیار بیشتری از روابط با ایران برای آنها دارد چون می توانند از طریق کنترل قیمت نفت، صادرات نفت و کاهش تولید نفت، با اعراب به تفاهم و اشتراک نظر برسد که این امکان در ارتباط با ایران برای آنها وجود ندارد و لذا یکی از دلایل اصلی امضای این بیانیه توسط روسیه، نزدیکی بیشتر به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و کسب منافع بیشتر در شرایط شکننده داخلی است.
به اعتقاد من اکنون نظام بین الملل دچار یک نوع سردرگمی، بی برنامگی و سرگیجگی است که شرایط خطرناک و بی ثباتی را حاکم کرده و به نوعی شباهت زیادی به وضعیت جهان به ویژه اروپا در دوران قبل از جنگ جهانی دوم و اول دارد که آن زمان هم اروپا در یک بلاتکلیفی و سرگردانی به سر می برد.
در وضعیت کنونی نیز در منطقه ما می توان چنین وضعیتی را مشاهده کرد.
کشوری مانند چین چون دنبال بازار است با همه کشورهای منطقه از جمله اعراب قراردادهای بلندمدت امضا کرده و از این منظر خلیج فارس بازار مطلوب و جذابی برای چینی ها است.
روس ها هم برای اینکه به غرب نشان دهند در انزوای کامل سیاسی نیستند، تلاش می کنند خود را به هر نحو از این انزوا خارج کند و در این رابطه تنها حربه ای که روسیه در اختیار دارد، اهرم انرژی است اما می داند بدون همکاری و توسعه روابط با عربستان و سایر کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس امکان کنترل میزان تولید و قیمت نفت را ندارد و به همین دلیل به آنها نزدیک تر شده و می بینیم گاهی ایران در مرحله دوم اهمیت برای روس ها قرار می گیرد و اعراب نیز از این نیاز روس ها برای پیشبرد پروژه ها و برنامه های سیاسی خود علیه ایران استفاده می کنند.
«روزنامه اقتصادی اسکناس - 28 تیر 1402»
[/sect id=[file]] |