دکتر مهدی کریمی تفرشی
گروهــی بــه رهبــری قدرت های اقتصــادی نوظهور متشــکل از پنج کشور برزیل، روســیه، هند، چین و آفریقای جنوبی در حال رایزنی برای ایجاد فصل جدیدی در اقتصاد جهانی با حــذف دلار از مبــادلات جهانی و تعریف یک واحد پولی مشترک و ایجاد تحول در زیرساخت های اقتصادی دنیا هستند.
کشــورهای بریکس ۲۴ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی را تشکیل می دهند و نقش قابل توجهی در اتخاذ رویکردهای مستقل ضدغربی دارند.
کشــورها به این نتیجه رســیده اند کــه اســتفاده از دلار در تجارت های جهانی، اقتصادشــان را سال به سال ضعیف تر کرده و درعوض به اقتصــاد آمریکا کمک می کند.
تعریف واحد پولی مشــترک بین کشورهای عضو بریکس در راستای حذف دلار از مبادلات اقتصادی و ایجاد یک ذخیره جدید ارزی است.
استفاده از ارزهای ملی کشورها در مبادلات دوجانبه و چندجانبه برای کمرنــگ کردن دلار از مبادلات می توانــد فصل جدیدی را در آینده اقتصادی جهان رقم بزند.
بریکــس ۴۲ درصد از جمعیت جهان را در اختیار دارد و به این واسطه وزن قابل توجهی می تواند داشته باشد.
با این حال بریکس تنها ۲۳ درصد از حجم اقتصاد جهان را در اختیار دارد و سهم آن از تجارت جهانی تنها ۱۸درصد است.
از طرفی کشورهای عضو بریکس اختلافات بنیادینی با هم دارند که باید برطرف شود.
راه اندازی یک ارز مشــترک جدید، پیش نیاز جایگزین ساختن دلار اســت و تأســیس چنین ارزی، نیازمند استقرار یک بانک مرکزی جدید در ۵ کشور عضو این پیمان است.
در میان ۵ کشور چین، هند، روســیه، برزیل و آفریقای جنوبی، چین بزرگ ترین اقتصاد را دارد.
این کشور نه یک اقتصاد نوظهور بلکه یک اقتصاد تثبیت شــده است و بدون شــک محور ارز جدید خواهد بود، با این حال به نظر نمی رســد چین و روسیه که رقبای استراتژیک به شمار می آیند به تأسیس یک ارز جدید با بانک مرکزی مستقر در چین رضایت دهند.
در بعد جهانی حذف دلار می تواند به فشار اقتصادی بر کشورهای غربی منجر شــود و اروپا نیز به دنبال این مسئله خواهد بود تا مبادلات خــود را با یورو انجام دهد.
قطعا کنار گذاشــتن دلار از معاملات نفتی کشــورهای بزرگ صادرکننده نفت می تواند به شــدت به ارزش دلار و جایگاه آن در مبــادلات تجاری دنیا آسیب بزند.
اگر دیگر کشورها نیز از این الگو تبعیت کنند، آنگاه این موجب آسیب اقتصادی آمریکا خواهد شد.
«روزنامه آسیا – 9 مرداد 1400»
[/sect id=[file]] |