توسعه قطب های بازرگانی

وجود شریان های ارتباطی راه ابریشم، راه مروارید و راه های هند و سند که از ایران قدیم عبور می کردند، نمایانگر این جایگاه گذرگاهی و ترانزیتی است.

همچنین ایران نقش مهم ارتباطی بین کشورهای واقع در مرزهای شمالی با آب های آزاد ایفا می کند.

در همین چارچوب، کردستان به دلیل شرایط توپوگرافی و طبیعی و موقعیت ویژه در معادلات و تعاملات ژئوپولیتیکی، تاکنون از ایجاد ارتباط بهینه زمینی (ریلی و جاده ای) با مناطق درونی کشور و سرزمین های آن سوی مرز و بهره مندی از زیرساخت های مناسب و متناسب بهره چندانی نبرده و این شرایط به گونه ای نبوده که در جایگاه شایسته و مناسب ترانزیتی و اقتصادی به ایفای نقش بپردازد.

مقتضیات طبیعی، سیاسی و جغرافیایی شکل گیری و گسترش ارتباطات زمینی را به گونه ای سامان داده است که شاهراه ها و کریدورهای با موقعیت های استراتژیک از زمان های گذشته از شمال و جنوب و شرق کردستان عبور و تجهیز شده اند.

در دوران کنونی برنامه ریزی برای تجهیز و توسعه محور غرب که کردستان در کمرکش آن قرار دارد، ایجاد ارتباطات ریلی در امتداد همین محور اتصال استان از طریق همدان به شبکه ریلی کشور می تواند به رشد و بالندگی اقتصادی - اجتماعی و ارزش افزوده ناشی از تکاپوهای ترانزیتی، دادوستد، تجارت و اشتغال برآمده از آن در استان را ارتقا دهد.

سازمان مدیریت و برنامه ریزی کردستان در فصل اول تحلیل وضعیت شبکه حمل و نقل آورده است: با سامان یابی موقعیت جدید در ارتباط با شمال عراق و وجود قطب های بازرگانی و توسعه مانند سلیمانیه، اربیل و مناطق نفت خیزی همچون کرکوک، نمی توان از تحولات فعلی و آتی و ایجاد فرصتی تاریخی برای توسعه اقتصادی و زیرساختی و تجهیز، ترمیم و تقویت ارتباطی نقاط مرزی مانند باشماق در شهرستان مریوان چشم پوشی یا تعلل کرد.

تجهیز، تقویت و اتصال راه های شریانی و متصل به نقاط مرزی استان به شبکه و کریدورها و بزرگراه های فراملی و آسیایی می تواند به عنوان راهبردی سرنوشت ساز مورد بررسی و اجرا قرار گیرد.

نگرشی به کریدورهای عبوری از کشور اهمیت این موقعیت جغرافیایی را هویدا می سازد که در این زمینه احداث و اتمام بزرگراه و خط آهن همدان - سنندج - باشماق، بستر لازم برای اتصال به کریدور شرقی - غربی و بزرگراه شماره 2 قاره آسیا را فراهم می کند.

اتصال کردستان به شبکه ریلی کشور بیش از دو دهه است به عنوان یک پروژه و طرح اولویت دار در دستور کار قرار گرفته است، پروژه راه آهن همدان ـ سنندج به عنوان یکی از پروژه های مصوب مهر ماندگار به طول 420 کیلومتر در سال 1383 کلید خورد، ردیف بودجه ای پروژه راه آهن همدان – سنندج 10 خرداد 1384، در مجلس هفتم مصوب و در 11  خرداد به تایید شورای نگهبان رسید فاز نخست این پروژه از سمت تهران به همدان در سال 1396 به بهره برداری رسید و ریل گذاری فاز دوم پروژه شامل مسیر همدان ـ سنندج 4 سال بعد در مهرماه سال 1400 اتمام شد.

«روزنامه اخبار صنعت - 13 آبان 1402»