جبران کسری بودجه دولت از مالیات تورمی

دکتر آلبرت بغزیان کارشــناس اقتصادی و استاد دانشگاه تهران در مورد کاهش قابل توجه رشد دوازده ماهه نقدینگی از 42.8 درصــد در مهرمــاه 1400 بــه 26.9 درصــد در شــهریورماه 1402 ، گفت: بدیهی است که ما به آمارهای اعلام شــده، اعتماد داریم و فرض را بر صحیح بودن آن می گذاریم که نیازی به کتمان این موضوع هم نیست.

وی در ادامه با بیان اینکه بر اســاس آمارهای اعلامی نه تنها رشد نقدینگی کاهش نداشته بلکه هنوز نرخ رشد آن منفی نیست، تاکید کرد: در صورتی می توان گفت نقدینگی جمع آوری شده که نرخ رشد آن منفی باشد اما با توجه به آمارها، به نظر می رسد، نرخ رشد نقدینگی کم شده اما منفی نیســت و کماکان نرخ رشــد آن مثبت دیده می شود، اما در عین حال ســرعت آن کاهش پیدا کرده اســت، به همین دلیل ما تورم را در کشور محتمل می دانیم.

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه دولت باید نقدینگی را به سمت تولید پیش ببرد، تصریح کرد: اگر دولت با طرح و برنامه های مدون نقدینگی را به سمت تولید ببرد تا کمبود نقدینگــی شــرکت های تولیــدی کار را جبران کند، این شرکت ها می توانند تولید خود را افزایش دهند، در غیر این صورت تورم خود را در ادامه مسیر نشان خواهد داد.

ایشان در پاسخ به این سؤال که اگر رشد نقدینگی کاهش یافته، چرا شاهد افزایش تورم در جامعه هستیم، تاکید کرد: به نظر می رسد، رشد نقدینگی کاهش یافته اما منفی نیست، بی تردید حتی با کاهش رشــد نقدینگی، رشد آن افزایش خواهــد یافــت، چرا که هنوز رشــد نقدینگی وجود دارد و متاسفانه تورم زا است.

اما در صورتی شاهد کاهش نقدینگی خواهیم بود که رشد آن منفی باشد و تحت این شرایط باید انتظار کاهش سطح قیمتها را داشته باشیم. ایشان به مسیر و راه های جبران کسری بودجه دولت اشاره کرد و افزود: باید در نظر گرفت که دولت چگونه توانســته کسری بودجه خود را جبران کند، آیا این کسری بودجه از طریق استقراض، افزایش پایه پولی و یا بازپرداختی ها در آینده جبران می شود و یا کسری را با قرض از بانک مرکزی جبران خواهد کرد.

بغزیان در پاســخ به این ســؤال که آیا امکان دارد دولت کسری بودجه خود را از مالیات پنهان یا همان تورم موجود در جامعه جبران کند؟ گفت: بله، در برخی مواقع بدلیل چاپ پول تورم ایجاد می شــود. به این معنا که دولت از مردم به نوعی مالیات گرفته و با چاپ پول منجر به تورم می شــود که به آن مالیات تورمی می گویند.

استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه دولت باید با سیاست های تشویقی نقدینگی را به سمت تولید سوق دهد، یادآور شد: نقدینگی یکی از مهم ترین عوامل تعیین کننده در اقتصاد و ســرمایه گذاری در داخل کشــور اســت و دولت باید با سیاست های تشویقی، ایجاد امنیت اقتصادی کافی، پیش بینی پذیر کردن اقتصاد، ثبات نرخ ارز، همچنین پیشگیری از قاچاق کالا به داخل کشــور برای جلوگیری از آسیب به تولیــد ملی و بحث نظارت بر قیمت ها، قدرت خرید مردم را افزایش دهد.

در پایان با بیان اینکه توســعه سرمایه گذاری دکتر بغزیان نیاز به حمایت دولت دارد، خاطر نشان کرد: بی تردید دولت باید حمایت های لازم را از سرمایه گذاری خصوصی و داخلی داشته باشد، در غیر این صورت مشارکت بخش خصوصی در ســرمایه گذاری داخلی نیاز به امنیت اقتصادی و مالی دارد و تا زمانی که اقتصاد پیش بینی پذیر نباشــد صحبت از ثبات اقتصادی و رشــد ســرمایه گذاری در عمل ممکن نیست.

«روزنامه نقش اقتصاد - 14 آبان 1402»