مرتضی ادب
یکی از فرصت های اساسی ما اقتصاد دریامحور است و اگر در این حوزه غفلت کنیم، دیگران از این زمینه استفاده می کنند و این فرصت بسیار خوب را از ما می گیرند.
امروزه توسعه یافته ترین شهرها در حاشیه سواحل دریاها و اقیانوس ها شکل گرفته اند و بین موجودیت و بقای این شهرها و توسعه دریا محور یک ارتباط متقابل وجود دارد و امروزه رویکردی ژئواکونومیکی بر سواحل استوار است.
لذا سواحل جنوب شرقی ایران کشور را به سازه اقیانوسی پیوند داده و موجب ارتقای وزن ژئوپولیتیکی و کارکردهای ژئواکونومیکی آن می گردد.
توسعه دریامحور یکی از مهم ترین مفاهیم مطرح شده در چند دهه اخیر است.
در واقع توسعه دریامحور، راه میان بر توسعه برای کشورهایی با سواحل دریایی است.
ایران نیز یکی از کشورهای دریایی است که دریای مکران از مهم ترین مناطق دریایی آن است.
در این تحقیق با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی، توسعه دریامحور سواحل مکران با تاکید بر اسناد بالادستی مورد آسیب شناسی قرار گرفته است.
خلیج فارس و دریایی مکران از مهم ترین مناطق دریایی دارای اهمیت استراتژیکی، اقتصادی و لجستیکی ممتازی می باشند.
با وجود مزایای انکارنشدنی این مناطق اما کرانه ها و پس کرانه های شمالی این مناطق از عدم توسعه رنج می برد.
این مساله زمانی قابل تامل است که بدانیم در گذشته های دور به ویژه در دوران ایران باستان و ایران پس از اسلام، همواره این مناطق از رونق برخوردار بوده است و ایرانیان نقش مهمی در تجارت دریایی داشته اند.
سواحل مکران از منظر راهبردی، اقتصادی و لجستیکی، به ویژه در حوزه های مختلف توسعه دریامحور از قبیل حمل و نقل دریایی، انرژی، گردشگری دریایی و منابع غذایی دریایی، از اهمیت و استعداد بالقوه بسیار زیادی برخوردار است.
به طور کلی عدم توسعه این منطقه به عدم سرمایه گذاری کارآمد و اثر بخش داخلی و خارجی برمی گردد که خود نیز به دلایل متعدد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، محیطی و البته حقوقی است.
در بررسی دلایل حقوقی می توان به عدم توجه اثربخش به مقوله توسعه دریامحور به صورت هنجاری، ساختاری و رفتاری، در اسناد بالادستی نظیر برنامه های شش گانه توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و ضعف در اجرای برخی قوانین و مقررات مرتبط با توسعه سواحل مکران اشاره کرد.
در نهایت به منظور تحقق توسعه دریامحور، ضروری است برخی اقدامات و الزامات داخلی از منظر هنجاری، ساختاری و رفتاری توسط دو قوه مقننه و مجریه، بخش خصوصی و نهادهای غیر دولتی صورت پذیرد.
از منظر بین المللی نیز برخی اقدامات از جمله تعمیق روابط دوستانه مابین ایران، کشورهای حوزه خلیج فارس، دریای عمان، اقیانوس هند و کشورهای دارای فناوری های دریایی پیش رفته، از اهمیت اساسی جهت تحقق توسعه دریامحور برخودار است.
در حال حاضر بسیاری از کشورهای جهان سهم عمدهای از تولید ناخالص داخلی خود را دریامحور تأمین می کنند.
پیشتازان این عرضه، تایوان و چین هستند که بیش از 50 درصد تولید ناخالص خود را به دریا گره زده اند اما در ایران با احتساب تمام فعالیت های صنعتی و تجاری مرتبط با دریا، فقط ۱0 درصد از تولید ناخالص داخلی از دریا تأمین می شود.
«روزنامه اخبار صنعت - 21 آبان 1402»
[/sect id=[file]] |