مهاجرت مجازی زنگ خطری برای ما

 

 

 

 

 

با این حال برخی از کشورها بدون هزینه کرد خاصی و با سیاستگذاری و برنامه ریزی در حوزه مهاجرت، برخی از این افراد را جذب بازار کار خود می کنند.

 

پر کردن جای خالی مهاجــران ایرانی در جمعیت کشور و در بازار کار اما چندان راحت نیست. مهاجرت تنها به یک حوزه کاری محدود نیست.

 

شهر و روستا هم ندارد.

 

مهاجــرت از کانال های مختلفی صورت می گیرد.

 

برخی از این مهاجرت ها اقتصادی اســت.

 

یعنی فرد مهاجر با هدف بهتر شدن وضعیت زندگی و شرایط اقتصادی راهی جای دیگری می شود.

 

این نوع مهاجرت به اشــکال مختلفی صورت می گیرد؛ یعنی مهاجرت سرمایه انسانی و سرمایه مالی.

 

مورد دوم به این شــکل اســت که فرد در کشور دیگری ســرمایه گذاری می کند، مانند خرید ملک یا سهام شرکت در کشورهای دیگر.

 

 

مهاجرت مجازی از کشور

 

با این حال وقتی صحبت از مهاجرت سرمایه انسانی می شود، بیشــتر صحبت از جابه جایی فیزیکی می شود.

 

در حالی که برخــی از افراد مهاجرت مجازی می کنند.

 

به این صورت که با مهارت و تخصصی که دارند به صورت دورکاری برای کشــورهای دیگر کار می کند.

 

رصدخانه مهاجرت ایران در سالنامه مهاجرت 1401 آورده که سرمایه انسانی ممکن است با تاثیر از شرایط محیط داخلی و خارجی و تمایــلات و انگیزه های درونی خــود، مهاجرت مجازی کند.

 

به این معنا که بخشی از یا کل قابلیت های دانشی و مهارتی خود را در جایی دیگر (که در آنجا حضور فیزیکی ندارد) به کار ببندد.

 

امروزه با توجه به فراهم شدن بیشتر زیرساخت های کار از راه دور، مهاجرت مجازی به یکی از گزینه هــای جدی مهاجرت برای افــراد قبل از مهاجرت فیزیکی یا برای کسانی که به دلایل مختلف امکان مهاجرت فیزیکی ندارند، تبدیل شده است.

 

آنطور که در سالنامه مهاجرت 1401 آمده، آخرین بررسی ها نشــان می دهد که 41 درصد مدیران کسب و کارها قصــد دارند که به منظور پر کردن خلا نیروی انســانی متخصص در آینده، از پیمانکاران و برون سپاری استفاده می کنند.

ا

ین امر می تواند زنــگ خطری برای کارفرمایان ایرانی در از دســت دادن نیــروی کاری متخصصــی باشــد که مهاجر نیســت.

 

رصدخانه مهاجرت ایران نوشته که افزایش نیاز به نیروی متخصص کاری و تسهیل و روندهای دورکاری ســبب پررنگ شــدن مهاجرت مجازی در آینده نزدیک خواهد شــد.

 

البته در حال حاضر بــا وجود جذابیت و بهره وری بیشــتر کار منعطف، حتی در کشــورهای پیشــرفته نیز فقط بین 20 تا 25 درصد مشــاغل قابلیت دورکاری دارند.

 

تسهیل دورکاری و انعطاف کاری در آینده خطر بزرگی برای مشاغلی با نیاز به حضور فیزیکی افراد، خواهد بود. 

 

چرا که این افراد به دلیل دسترسی کمتر به قابلیت کار منعطف به تغییر شغل تمایل پیدا خواهد کرد.

 

تاکنون آماری از میزان مهاجــرت مجازی ایرانیان منتشر نشــده است.

 

اما از مهاجرت اقتصادی که به صورت فیزیکی جابه جا شده اند، هر چند وقت یکبار آمارهایی منتشر می شود.

 

رصدخانه مهاجرت ایران در این مورد نوشته که بر اساس آمار ویزاهای دریافتی ایرانیان در برخی مقاصد اصلی شامل امریکا، کانادا، اســترالیا، انگلستان و اتحادیه اروپا به طور متوسط در 12 سال اخیر، سالانه 12 هزار ویزای موقت یا دائم یا اجازه اقامت کاری برای ایرانیان صادر شده است.

 

آنطور که در ســالنامه مهاجرت سال گذشته آمده، یکی از بازارهای مهم نیروی کار بین الملل، کشــورهای حاشیه خلیج فارس هســتند.

 

هم اکنون با برنامه های جدید این کشورها در توسعه اقتصادی و به تبع آن در جذب نیروی انسانی ماهر و تعریف برنامه های مهاجرتی خاص برای گروه های مختلف نیروی انسانی ماهر و باکیفیت بالای ایران دارند.

 

نکته مهمی که در فرایند مهاجرت نباید از آن غافل ماند، هزینه ای است که برای یک فرد مهاجر از سوی دولت ها می شود.

 

حالا سوال این است که برای آموزش هر فرد فارغ التحصیلی که برای کار مهاجرت می کنند یا دانشــجویی که با انگیــزه ادامه تحصیل از کشور خارج می شود، چه میزان ســرمایه گذاری می شود؟

 

رصدخانه مهاجرت ایران سال گذشــته این هزینه را محاسبه کرد.

 

در گزارش رصدخانه آمده که با در نظر گرفتن 23 سالگی به عنوان پایان مقطع کارشناسی و ســن معمول بیشــتر دانش آموختگان ایرانی در زمان مهاجرت، می توان تخمینی از هزینه های دولتی آموزش و ســلامت صرف شــده برای هر مهاجر انجام داد.

 

محاسبات رصدخانه مهاجرت ایران با استفاده از داده های یونسکو نشان می دهد که دولت ایران برای یک فرد متولد 1376 که در ســال 2019 در سن میانگین مهاجرت قرار گرفته است تا پایان آموزش ابتدایی بیش از 8 هزار دلار (برابری قدرت خریــد-دلار ثابت)، تا پایان دوره متوســطه بیش از 24 هزار دلار و تا پایان مقطع کارشناسی بیش از 37 هزار دلار هزینه آموزش عمومی کرده است.

 

رصدخانه در ادامه نیز با استناد به آمار بانک جهانی گزارش داده که هزینه کرد دولت برای ســلامت یک فرد در 23 سال منتهی به سال 2019 میلادی، به صورت تجمعی حدود 8 هزار دلار می شود.

 

بنابراین می توان گفت که برای هر فردی که در سال 2020 به ســن میانگین مهاجرت، یعنی 23 ســالگی می رسد و تحصیلات کارشناسی را هم تمام می کند، بیش از 4۵ هزار دلار هزینه آموزشی و سلامت صورت گرفته است.

 

با این حال نه هشدار کارشناسان به گوش مقامات رســیده است، نه صف مردم در سفارتخانه برای ویزا به چشم آنها می آید.

ایرانیان گروه گروه به کشورهای دیگر می روند. مهاجرتی که برای بسیاری از آنها یک بلیت بدون بازگشت است و برای همیشه قید بازگشت به کشور را می زنند.

 

«روزنامه مواجهه اقتصادی - 19 دی 1402»