پرورش صدف مرواریدساز برای اولین بار در کشور

 

 

 

 

 

 

سیدپیام قاضی مجری پروژه و مدیرعامل شرکت زیست بانان توران سیراف که دانش آموخته رشته شیلات است به مدت ۴ سال به جمع آوری اطلاعات تکثیر و پرورش در مناطق ساحلی استان بوشهر پرداخت تا بتواند فناوری تولید صدف خوراکی را به دست آورد.

 

سپس ۳ سال فعالیت خود را در محیط بسته پرورشی ادامه داد و به نتایج بسیار مثبت در زمینه تکثیر و پرورش صدف در مقیاس تجاری در بین کشورهای حاشیه خلیج فارس دست یافت.
 

با توجه به بومی بودن گونه پرورشی، نیاز به ورودگونه جدید برای تولید و همچنین نیاز به غذای کنستانتره در طول پرورش نمی باشد که این خود از آلودگی های محیط زیستی و هزینه بالای پرورش می کاهد.

 

از طرف دیگر  با توجه به مناطق وسیع ساحلی جنوب کشور و ارزآوری بالا در بخش صادرات این محصول جهت استفاده خوراکی، دارویی، آرایشی و بهداشتی و همچنین صنعت تصفیه فاضلاب شهری تولید آن حائز اهمیت می باشد و باتوجه به فیلتراسیون قوی این گونه پرورشی، می توان جهت کاهش بارآلودگی آب خروجی مزارع پرورش میگو و دیگر آبزیان از آن بهره برد.

 

این پروژه، رتبه اول استارت آپ شیلاتی سال ۱۳۹۹ و همچنین تاییدیه اداره کل شیلات استان بوشهر، اداره کل محیط زیست، اداره کل دامپزشکی، کمیته راهبردی آبزیان استانداری، پارک علم وفناوری وموافقت اصولی نظام مهندسی را اخذ کرده و به عنوان واحد برتر در صنایع کوچک مورد تقدیر معاون وزیر صمت قرار گرفته است.

 

 

در گفت و گو با سیدپیام قاضی مجری پروژه و مدیرعامل شرکت زیست بانان توران سیراف، از چند و چون این حرفه خاص صحبت شده است که شایسته توجه می باشد.

 

 

ضمن سپاس از فرصت گفت و گوی پیش آمده، در باره خود و فعالیت شرکت خودتان بفرمایید؟
 

سیدپیام قاضی: مدیرعامل شرکت دانش بنیان زیست بانان توران سیراف، فعالیت ما 11 سال پیش در زمینه تکثیر و پرورش صدف خوراکی بومی منطقه شروع کردیم و این پرورش را تجاری سازی کردیم و الان فروش و صادرات هم انجام می دهیم.

 

حدود دو سال است که پرورش صدف مرواریدساز لب سیاه محار یا Pinctada Radiata   که گونه بومی منطقه است.

 

این گونه را ما مولدسازی، اصلاح نژاد و تکثیر کردیم و بچه صدف گرفتیم و بچه صدف های اصلاح شده را بزرگ کردیم و به صورت مصنوعی آن را تکثیر کرده و در کارگاه تکثیر وقتی مولد شدند، هسته گذاری می کنیم و به دریا برمی گردانیم.

 

فعالیت هسته‌گذاری به صورت عامیانه، فعالیت جراحی است که برای هر مولد 30 دقیقه زمان می‌گذاریم و بعد صدف به دریا می رود و بعد از تقریباً 15 تا 18 ماه به محصول خود یعنی مروارید می‌رسیم.

 

مرواریدها برحسب گونه به رنگ های شیری رنگ، طلایی و مشکی زیتونی در می آید و بهترین بازار آن صنعت طلا و جواهر است و کشورهای حاشیه جنوبی خلیج مانند کویت و قطر که مشتری دست به نقد این مرواریدها هستند.

 

یک سری مرواریدهایی هستند که زمانی که تولید می شوند یا اشکال نامنظمی دارند یا از دره کیفیتی خارج هستند که آنها را ما پودر کرده و در اختیار شرکت‌های آرایشی و بهداشتی کشورمان که محصولات با کیفیت و صادراتی قرار می دهیم که به عنوان مواد اولیه محصولات آرایشی و بهداشتی در ماسک‌های صورت، کرم پودر، رژ لب و شامپو استفاده می شود و در بسته های 50 میلی گرمی برای مصارف آرایشی و بهداشتی عرضه می شود.

 

مرواریدها معمولاً از 450 هزار تومان تا 3 میلیون تومان قیمت می‌خورند.

 

اگر شناسنامه‌دار شوند برحسب اندازه و قیراط از 7 تا 15 میلیون تومان قیمت می خورند.

 

به طور معمول وزن هر مروارید معادل یک قیراط است.

 

بهترین و خوش حالت‌ترین آن، مروارید غلطان است که گرد است.

 

برخی مشتریان مرواریدهای نامنظم را می‌پسندند.

 

اگر نامنظم باشند با استفاده از دستگاه CNC آن ها را براساس سفارش مشتری حالت دار کرده و عرضه می کنیم.

 

 

مسائل و چالش های پیش روی در این حرفه چیست؟

 

سیدپیام قاضی: باید منابع طبیعی و امور اراضی پای کار بیایند.

 

ما نیاز به زمین چندانی در خشکی نداریم؛ یک قطعه زمین در حد 300 متر در خشکی به عنوان کارگاه جراحی و کار تکثیر نیاز است و مابقی امور در دریا انجام می شود.

 

ارگان های دیگری مانند سازمان شیلات، دامپزشکی، استانداری، دانشگاه خلیج فارس و شرکت شهرک های صنعتی در این کار دخالت دارند، ولی امور اراضی و منابع طبیعی اگر کمی انعطاف نشان دهند که بتوانیم فعالیت های بهتر و بیشتری را انجام بدهیم، چرا که دانش آموختگان خوبی در این زمینه داریم.  

 

می‌دانیم که آن سازمان ها در چارچوب قانون عمل می کنند، اما این گونه ها بومی منطقه است و فعالان این عرصه قصد کار و اشتغال زایی دارند.

 

این فعالیت در استان های جنوبی در زمین های لم یزرع و در دریا در مناطق عمیق انجام می شود.  

 

اشتغال زایی بالایی دارد.

 

بازگشت سرمایه خیلی خوبی دارد.

 

به دلیل اینکه نیاز به غذای کنسانتره برای پرورش صدف مانند سایر آبزیان ـ میگو و ماهی که هزینه های بالایی ایجاد می کند، ندارد. 

 

همچنین عوامل بیماری زایی که چندین سال است گونه های آبزی را درگیر کرده است، این صدف ها نسبت به این بیماری های مقاوم هستند.

 

در ضمن می‌توانیم به بازسازی ذخایر هم کمک کنیم.

 

چون به دلیل آلودگی ها و صید بی رویه، تعداد زیادی از آن ها از دست می روند.

 

بنابراین، هم می توان درآمد زایی و هم اشتغال‌زایی و هم بازسازی ذخایر کرد.

 

نکته دیگر، اینکه بعد از چندین سال مولدها از بین می روند که می توان آن‌ها را به عنوان صدف خوراکی فروخت و هم پوسته آن ها که حاوی 90 درصد کربنات کلسیم هستند پودر می شوند و در صنعت غذای دام و طیور و حتی کپسول های خوراکی برای انسان مورد بهره برداری قرار می گیرند.

 

 

چه سازمان ها و نهادهای به شما در این راستایاری رساندند؟

 

سیدپیام قاضی: نهاد و ارگانی که به صورت مستقیم با آن در ارتباط هستیم سازمان شیلات است.

 

بدون هرگونه جانبداری باید بگویم که کاملاً از ما حمایت کرده است.

 

استانداری و دانشگاه خلیج فارس و شرکت شهرک‌های صنعتی هم از ما حمایت کامل کرده است و هرگونه کمک و اقدامی در توان آن ها بوده است، دریغ نکردند تا این پروژه پیش برود.

 

البته برخی هم محدودیت های قانونی هم وجود دارد که ما که در این پیش قدم بودیم، امیدواریم بتوانیم آن ها را مرتفع کنیم و سایر افراد زمینه را مهیا کنیم.

 

خیلی دوست دارم سرمایه گذاران زیادی وارد این عرصه شوند.

 

چون شخصی که کشور دیگری برای خرید محصولات ما می آید برای 10 یا 20 تُن نمی آید و قاعدتاً برای 500 تُن می آید.

 

 

 

«روزنامه سرآمد - 23 دی 1402»