دولت بخش خصوصی را آزاد گذارد، پالایشگاه هم می سازد

 

 

 

 

 

 

 

اقدامی که دولت قبل در آن ناکام ماند و تنها پروژه نیمه تمام ستاره خلیج فارس را که در دولت دهم کلید خورده بود تکمیل کرد.

 

این اتفاق در حالی رخ داد که مجلس وزارت نفت را مکلف به ساخت پتروپالایشگاه کرده بود اما دولت با بی توجهی تمام از کنار آن عبور کرد.

 

در دولت جدید هم ساخت پالایشگاه شهید سلیمانی مطرح شد که از آن روز تا کنون همچنان کاری از پیش نرفته است و حتی اخیرا رهبر انقلاب در سخنانی از ناترازی و واردات بنزین گلایه داشتند و تصریح کردند «بعضی از مسائل کلان کشور هست که ما به کلان بودن آن مسائل توجه نداریم.

 

مسئله ی سوخت همین جور؛ ما الان در مسئله ی سوخت، به معنای واقعی کلمه مشکل داریم.

 

ما کشور تولیدکننده ی نفت، با این همه منابع زیرزمینی نفتی، بنزین وارد کنیم؟

 

این معنی دارد؟

 

معنایش همین است که ما در یک مسئله ی کلان دچار مشکلیم.

 

مسئله ی برق همین طور.

 

مسائل گوناگونی هست که مسائل کلان کشور است و ناترازی در این مسائل، کشور را رنج می دهد و مانع کارهای بزرگ متعددی می شود.

 

بخش خصوصی ما می تواند در این زمینه ها به معنای واقعی کلمه کمک کند، همین طور که الان شنیدید اینکه حالا بخش خصوصی بیاید مثال فرض کنید که با یک مجموعه ی برق خورشیدی 1800 مگاوات برق تولید کند، خب چیز خیلی خوبی است.

 

یک بخش خصوصی می آید خودش سرمایه گذاری می کند، 1800 مگاوات برق تولید می کند؛ این برای کشور خیلی با ارزش است.

 

اگر ما اینها را تشویق کنیم، اگر ما به اینها کمک کنیم، اگر برنامه ریزی درست انجام بگیرد، مطمئنا بخش خصوصی می تواند در این برنامه های کلان، هم فکر ارائه بدهد، هم عمل ارائه بدهد.

 

این عرض ما به مسئولین محترم و به خود شما فعالان اقتصادی بخش خصوصی است.

 

 

انفعال ایران از پالایشگاه سازی

 

به گزارش رسانه های بین المللی در آسیا 47 پروژه جدید پالایشی در مرحله ساخت یا برنامه ریزی است.

 

از این طرح ها 18 پالایشگاه در حال ساخت است و 29 طرح در مرحله طراحی هستند.

 

نکته جالب توجه در این است که کشورهایی مانند کره جنوبی، چین و ژاپن و حتی هند که تولید کننده نفت خام نیستند و واردکننده آن به شمار می روند نیز در این سال ها همواره به دنبال ارتقای پالایشگاه ی موجود و احداث پالایشگاه های جدید بوده اند زیرا قطع به یقین آنها وزیری نداشتند که پالایشگاه سازی را کثافت کاری بداند.

 

زنگنه همواره تکمیل پالایشگاه ستاره خلیج فارس را افتخار خود می داند.

 

در حالی که به گفته اصغر ابراهیمی اصل معاون اسبق وزارت نفت این پروژه در زمان دولت احمدی نژاد شکل گرفت و 79 درصد پیشرفت داشت.

 

21 درصد باقی مانده باید در ظرف 1.5 سال به پایان می رسید.

 

اما چون زنگنه به این کار اعتقادی نداشت، اعتبار لازم به آن را تخصیص ندادند تا اینکه عدم ساخت این پالایشگاه می توانست برای کشور هزینه زا باشد به همین دلیل در دولت دوازدهم بعد از سال ها این پالایشگاه به اتمام رسید.

 

نکته جالب توجه در این است عدم ساخت پالایشگاه در کشور در حالی توسط زنگنه رقم خورد که مجلس قانون اجرای پتروپالایشگاه ها را تصویب کرده بود، برخی از دولت مردان گذشته معتقد بودند این قانون برای ورود بخش خصوصی است و دولت اجازه ساخت پالایشگاه را ندارد اما بر اساس مجوز مجلس در صورتی که بخش خصوصی اقدامی به ساخت پالایشگاه نکند وزارت نفت متولی ساخت پالایشگاه است.

 

 

مغفول ماندن ظرفیت پالایشی در کشور

 

محمدعلی قدیری کارشناس انرژی در رابطه با این موضوع می گوید: ایران با وجود برخورداری از منابع غنی نفتی و سابقه طولانی در زمینه استخراج نفت، هنوز در حوزه پالایش با نقطه ایده آل فاصله دارد، این عقب ماندگی را می توان از سهم پایین ایران در زمینه پالایش نفت نسبت به ظرفیت تولید مشاهده کرد.

 

در حال حاضر ظرفیت پالایشی دنیا به بیش از 100 میلیون بشکه در روز رسیده است.

 

این در حالی است که ظرفیت پالایشی ایران روزانه با احتساب نفت خام و میعانات گازی تنها حدود 2.2 میلیون بشکه است.

 

وی ادامه داد: ایران با وجود اینکه یکی از بزرگترین دارندگان ذخایر نفتی دنیا است، سهمی حدود 2 درصد از ظرفیت پالایشی دنیا را به خود اختصاص داده است که نسبت به میزان منابع نفتی موجود در کشور، سهمی بسیار اندک و محدود است.

 

این کارشناس انرژی خاطر نشان کرد: این جبران عقب ماندگی ظرفیت پتروپالایشی در قانون برنامه ششم توسعه در نظر گرفته شده بود به طوری که در بند «الف» ماده 44 این قانون آمده است: «دولت مکلف است به منظور افزایش ارزش افزوده انرژی و تکمیل زنجیره ارزش در طول اجرای قانون برنامه اقدام های زیر را انجام دهد: تسهیلات لازم برای ایجاد ظرفیت پالایش مقدار دو میلیون و هفتصد هزار بشکه در روز نفت خام و میعانات گازی با ضریب پیچیدگی بالا توسط بخش غیردولتی را به نحوی به محصولات برنامه ریزی و اجرا کند تا ترکیب تولید فرآورده آن ها اساسا سبک تر و میان تقطیر اختصاص یابد و سهم نفت کوره در الگوی پالایش از ده درصد (10%) بیشتر نشود».

 

قدیری با اشاره به اینکه در سال های گذشته توجه ویژه ای به افزایش ظرفیت پالایشگاهی نشده است، افزود: طی سال های برنامه ششم توسعه تاکنون تنها پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس به بهره برداری رسیده است و تا ظرفیت یاد شده در برنامه قبلی توسعه 500 هزار بشکه در روز فاصله وجود دارد.

 

از طرف دیگر طرح های ارتقای پالایشگاه های کشور برای کاهش تولید نفت کوره آنطور که باید پیشرفتی نداشته اند و همچنان حدود 20 تا 30 درصد فراورده های تولیدی پالایشگاه ها نفت کوره است.

 

 

«روزنامه ابرار اقتصادی - 15 بهمن 1402»