مرتضی ادب

 

توسعه مناطق آزاد اقتصادی قابلیت های فراوانی را برای کشورهای میزبان ایجاد نموده و قادر است کشورهای در حال توسعه را در پیمودن فرآیندهای صنعتی شدن، هدایت نماید.

 

 

 

 

 

 

 

هدف از ایجاد و توسعه مناطق آزاد:

 

  • افزایش و توسعه صادرات.

 

  • ایجاد اشتغال.

 

  • جذب سرمایه گذاری داخلی و خارجی و انتقال تکنولوژی.

 

  •  افزایش درآمدهای عمومی.

 

  • افزایش توریسم.

 

  •  ارتقای جایگاه اقتصادی کشور و بهره مندی از اقتصاد رقابتی است.

 

با وجودی که کشورهای مختلف، اهداف متفاوتی را از برقراری مناطق آزاد اقتصادی دنبال می نمایند.

 

غالبا شباهت های فراوانی میان این اهداف مشاهده می شود.

 

در واقع افزایش میزان صادرات و مبادلات در بازارهای بین المللی به عنوان دلیل اصلی وجود مناطق آزاد اقتصادی مطرح می گردد.

 

پیاده سازی استراتژی های صنعتی شدن در کشورهای در حال توسعه از یک سو و محدودیت کشش بازارهای داخلی از سوی دیگر، این کشورها را مجبور به ورود در عرصه های بین المللی از طریق افزایش صادرات نموده است.

 

از این رو راه اندازی مناطق آزاد اقتصادی یکی از مهمترین روش های دستیابی به بازارهای بین المللی جهت صادر نمودن تولیدات خارجی است.

 

از یک سو می توان اهداف کوتاه مدت کشورهای میزبان در تشکیل مناطق آزاد اقتصادی را در افزایش صادرات و عایدات ناشی از مبادلات خارجی، تولید فرصت های شغلی، تحریک منابع سرمایه گذاری و شتابدهی به توسعه منطقه ای دانست.

 

از سوی دیگر اهداف بلند مدت پیاده سازی چنین طرح هایی را می توان در انتقال فن آوری، اکتساب و ارتقای مهارت های مدیریتی و بهبود ارتباطات اقتصاد کشور میزبان با سایر اقتصادها در عرصه بین المللی جستجو کرد.

 

در جهان امروز توسعه مناطق آزاد اقتصادی به عنوان یکی از مهمترین نوآوری های نهادی، در اقتصاد به شمار رفته و نقش کلیدی این مناطق در جذب سرمایه گذاران خارجی برای رشد اقتصادی کشورهای درحال توسعه، حیاتی قلمداد می گردد.

 

امروزه کشورهای درحال توسعه سعی دارند با اعطای امتیازاتی بر تعرفه های موجود تنظیم معافیت های مالیاتی و تسهیل رویه های اداری به حمایت از فعالیت های اقتصادی در این منطقه مبادرت ورزند.

 

در حال حاضر تعداد کثیری از مناطق آزاد اقتصادی در سراسر جهان به بهره برداری رسیده و یا فرآیند برنامه ریزی جهت بهره برداری از آنها انجام یافته است.

 

باور عمومی بر این است که احداث مناطق آزاد اقتصادی منجر به جذب سرمایه گذاری خارجی، ارتقای صادرات، افزایش عایدات ناشی از سرمایه گذاری های خارجی و ایجاد فرصت های شغلی مناسب برای نیروی کار خواهد گردید.

 

بدیهی است که برآورده شدن موارد یاد شده تاثیرات مثبتی بر اقتصاد کشور میزبان بر جای گذارده و به بهبود استاندارد زندگی مردم خواهد انجامید.

 

مناطق آزاد اقتصادی را می توان در قالب های گوناگون توصیف نمود.

 

اما ادبیات رایج در این زمینه حاکی از وجود چهارگونه از مناطق آزاد اقتصادی است.

 

این طبقه بندی را می توان چنین تبیین کرد:

 

1- مناطق آزاد تجاری که تنها به صادرات مجدد کالاهای وارد شده می پردازند.

 

2- مناطق پردازش صادرات که در آنها، کالاها پس از اعمال ارزش های افزوده صادر می شوند.

 

3- مناطق ویژه اقتصادی که در آنها فعالیت های اقتصادی در داخل منطقه با رویکردهای چند بخشی انجام می پذیرد.

 

4- و سرانجام مناطق صنعتی که تنها فعالیت های صنعتی خاص، در آنها مورد میزبانی قرار می گیرد.

 

با این تفاسیر، هدف غایی از موجودیت مناطق آزاد اقتصادی تنها تسهیل در انجام مبادلات نبوده و در این زمینه اهداف والاتری از جمله پیشرفت در توسعه اقتصادی منطقه، حمایت از صنعتی خاص و تولید شغل دنبال می شود.

 

«روزنامه اخبار صنعت - اول اسفند 1402»

   تاریخ ثبت: 1402/12/01     |     [sect id=[file]] | [/sect id=[file]] |